ده اشتباه متداول سرمايهگذاران در بازار سرمايه
گروه بورس- در مطلب روز گذشته چهار اشتباه متداول سرمايهگذاران به نقل از آقاي امير افسر را مرور كرديم اينك به شش اشتباه باقيمانده توجه كنيد:
اشتباه
شماره 5: شما قادر نیستید در آن واحد هم منظم باشید و هم انعطافپذیر:
تقریبا هر سرمایهگذار حرفهای، میداند كه عدم وجود نظم و انضباط،
مهمترین عامل ضرر و زیان بسیاری از مردم است.
اگر شما فرد منظمی هستید، پس حتما یك استراتژی، یك برنامه و یكسری مقررات را دارید و بدون توجه به احساسات خود، فقط پایبند به استراتژی، برنامه و مقررات خود هستید. انضباط یعنی داشتن شناخت كافی برای اینكه بدانیم چه باید انجام دهیم (بخش آسان) و داشتن اراده و انگیزه برای عمل كردن آن (بخشمشكل).
انضباط یعنی اینكه شما باید به استراتژی خود پایبند بوده و از مقررات خود پیروی كنید. این انضباط، برای سرمایهگذاران و مدیران مالی موفق، بسیار به كار میآید، اگرچه این ایده درست است كه برای موفقیت در بازار سهام نیاز به نظم و انضباط است، اما شما باید بتوانید بین انضباط و انعطافپذیری، توازن برقرار كنید. برخی سرمایهگذاران آن قدر سرسختانه به انضباط اهمیت میدهند كه هنگامی كه جریان بازار و سهام به ضرر آنها پیش میرود، هیچ واكنشی از خود نشان نمیدهند. بسیاری از افراد به همین دلیل، سرمایه خود را از دست میدهند.
اشتباه شماره 6: شما از اشتباهات چیزی نمیآموزید: با تجربهترین سرمایهگذاران و معاملهگران سهام، میدانند كه شما از شكستهای خود بیش از موفقیتهایتان، درس میگیرید. یكی از بدترین اتفاقاتی كه برای سرمایهگذاران مبتدی در طی چند سال گذشته پیش آمد، كسب سود سریع و آسان در بازار بود. هنگامی كه این سودآوری آسان پایان یافت و بازار دچار آشفتگی شد، بسیاری از این افراد واقعا نمیدانستند چه باید بكنند. زیرا آنها طعم ضرر و زیان را نچشیده بودند. پس به خاطر داشته باشید كه از دست دادن پول هم برای شما مفید است (البته به شرط اینكه تمام آن را از دست ندهید!) در واقع، ارزش آن را دارد كه مقدار كمی در بازار ضرر كنید تا در آینده از زیانهای بزرگ در امان باشید. اگر ضرر شما در بازار به بیش از 10 درصد برسد، تقریبا كاری نمیتوان برای جلوگیری از آن انجام داد. در این حالت، باید به اشتباهات خود فكر كنید. هرگز نباید به گونهای عمل كنید كه انگار ضرر شما فقط روی كاغذ است و در آینده جبران خواهد شد. در بازار همیشه همهچیز بر وفق مراد شما پیش نمیرود. باید ضرر را پذیرفت و از تكرار اشتباهات جلوگیری كرد. پس از طی این مراحل، استراتژی سرمايهگذاري خود را دقیقا مرور كنید. باید محیط بازار را به خوبی شناخته و هر سهامی كه خریدهاید را به خوبی تجزیه و تحلیل نمایید. اگر بعد از تجزیه و تحلیل شما، اگر باز هم دچار ضرر شديد بايد استراتژي خود را اصلاح و بازبيني كنيد.
اشتباه شماره 7: شما به افراد در حال اشتباه، گوش میكنید یا از آنها راهنمایی میگیرید: اگر با شنیدن عبارت تجزیه و تحلیل، تعجب میكنید راه سادهتری هم برای انتخاب سهام وجود دارد. با استفاده از راهنماییهای اشخاص مختلف شما میتوانید بدون هیچ زحمتی به كسب سود بپردازید. در واقع، یكی از آسانترین راههای از دست دادن پول، گوش دادن به راهنماییهای اقوام و آشنایان ناآگاه است. این افراد، شما را به خرید یك سهام تشویق میكنند. چون نپذیرفتن یك پیشنهاد كه پول زیادی را در پی خواهد داشت، كار مشكلی است. اگر كسی به شما گفت كه این سهام هرگز دچار تنزل نخواهد شد، مقدار كمی از آن سهام (حداكثر 500 سهم) را بخرید. اگر در این سرمایهگذاری شكست خوردید (كه احتمال آن نیز زیاد است) كمتر ضرر خواهید كرد و ضمنا یك درس باارزش را نیز میآموزید. اما آیا برای انتخاب سهام باید به كارشناس مراجعه كرد؟ فراموش نكنید كه برخی از به ظاهر كارشناسان، انتخابكنندگان بسیار بدی برای سهام هستند. برخی تحلیلگران دروغ میگویند، اقتصاددانان در مورد اقتصاد قضاوت درستی نمیكنند، CEOها بسیار خوشبین هستند و بعضی شركتهای حسابداری نیز ارقام را بیش از حد بزرگ میكنند. در همین حال، سرمایهگذاران حریص و تنبل، براساس گفتههای مردم، اقدام به خرید سهام مینمایند. بهترین نصیحتی كه میتوان به شما نمود، یك جمله ساده است: گوشهای خود را در اين بازار بسته نگه دارید.
اشتباه شماره 8: همرنگ جماعت شدن: آیا میخواهید ضرر كنید؟ اگر میخواهید، هر كاری كه دیگران میكنند شما هم همان را انجام دهید. متاسفانه، این كار مشكلی است كه بخواهید متفاوت از دیگران فكر كنید. اگر زندگی بزرگترین سرمایهگذاران و تاجران گذشته را مرور كنید، مشاهده میكنید كه آنها معمولا در خلاف جهت بقیه حركت میكردند. این كار به معنای خرید سهام موقعی كه مردم آن را میفروشند و فروش آن در زمانی است كه دیگران آن را میخرند. اگر شما روانشناسی رفتار گروه را مطالعه كنید، درمییابید كه در بسیاری از دورههای تاریخ، شاهد «جنون جمع» بودهایم. اگرچه بقیه مردم هم میتوانند برنده باشند، اما این موضوع زیاد طول نمیكشد. همان طور كه گفته شد، یكی از نشانههای فروپاشی یك بازار پررونق، حالتی است كه به نظر میرسد همه در بازار سهام حضور یافتهاند. برعكس، یكی از نشانههای پایان یك بازار آشفته، این است كه مردم از سرمایهگذاری در بازار بیم دارند. هنگامی كه تقریبا همه از سرمایهگذاری خودداری میكنند، بازار راكد به پایان خواهد رسید، اما متاسفانه كسی این پایان را اعلام نمیكند. شما باید خودتان این وضعیت را تشخیص دهید.
توجه كنید كه برداشتهای افراد از وضعیت بازار، سریعا تغییر میكند. در آستانه بهبود وضعیت بازار، معمولا عامه مردم نسبت به آن لجوج و بدبین میشوند. از نشانههای این وضعیت، كاهش علاقه مردم به خواندن كتابهای مربوط به بازار سهام، عدم علاقه به صحبت در مورد بازار سهام، بروز آثار رفاه معكوس در جامعه مانند كاهش فروش وسایل تجملی است. اگر شما یك فرد آگاه باشید، باید در چنین مواقعی به دنبال بهترین فرصتهای خرید سهام ارزان بگردید.
اشتباه شماره 9: عدم كسب آمادگی برای مواجهه با بدترین شرایط: قبل از ورود به بازار سهام، شما باید خود را آماده كنید. اگرچه همواره باید امیدوار به بهترین حالات باشید، اما باید خود را برای بدترین شرایط نیز آماده كنید. بزرگترین اشتباهی كه اكثر سرمایهگذاران میكنند، این است كه فكر میكنند قیمت سهام آنها هرگز پایین نخواهد آمد. آنها هرگز خود را برای یك بازار كساد، ركود، آشفتگی بازار و هر نوع اتفاق غیرمنتظرهای آماده نكردهاند. حتی در مواقعی كه احتمال بروز یك فاجعه مالی نیز وجود ندارد، بهتر است یك طرح ضد آشفتگی را براساس عقل و منطق ترتیب دهید، در زیر چند مرحله را كه شما میتوانید برای حفظ سبد سهام خود انجام دهید، میبینید:
1- بیشتر پول خود را نقد كنید: هنگامی كه پول شما به صورت نقدینگی باشد، (از جمله پول نقد يا اوراق مشاركت) تصمیمگیری معقولانه در مورد نحوه سرمایهگذاری آن، كار راحتتری است. در مواقع بحرانهای اقتصادی و سقوط بازار، نشستن بر روي نقدینگی بهترین حالت حفظ پول است.
2- كمتر تجارت كنید: اگر یك معاملهگر حرفهاي سهام هستید، تعداد سهمهای مبادله شده توسط خود را كاهش دهید. هر چه كه به دست آوردن پول از بازار سهام مشكلتر میشود، برخی از مردم به اشتباه سعی در برگرداندن سودهای از دست رفته دارند. یادتان باشد كه قدرت حرص و طمع بیشتر از ترس میباشد.
3- بیشتر تحقیق كنید: اگر وارد بازار آشفته طولانی مدتی شدید، برای مطالعه بازارها، خواندن كتابها و تجزیه و تحلیل تكنیكی بازار، وقت بگذارید. هرگاه بازار به شرایط عادی خود بازگشت، شما برای انتخاب مجدد سهام مناسب، آمادگی لازم را خواهید داشت.
اشتباه شماره 10: مدیریت غلط پول یا از دست دادن فرصتهای سودآور: مدیریت پول، برای بسیاری از افراد كار مشكلی است، اما یكی از شرایط ضروری موفقیت در بازار است. در پایان، آنچه اهمیت دارد این است كه چقدر پول را نگه میدارید نه اینكه چقدر پول را به دست میآورید. آیا میخواهید راز به دست آوردن پول در بازار سهام یا هر سرمایهگذاری دیگری را بدانید؟ راز آن این است كه هیچ پولی را از دست ندهید! مسلما كمتر سرمایهگذاری پیدا میشود كه ضرر نكرده باشد، اما هرگز نباید از تلاش بازایستاد. به همان اندازه كه مدیریت غلط پول، زیانآور است، از دست دادن فرصتهای سودآور نیز یك ضرر محسوب میشود. كمی احساس ترس ممكن است برای جلوگیری از زیان مفید باشد، اما ترس بیش از اندازه در بعضی موارد باعث میشود كه شما یك فرصت سرمایهگذاری یا تجارت سودآور را از دست بدهید. این ترس از زیان است كه بسیاری از افراد را از خرید یا فروش به موقع سهام باز میدارد. معمولا ترس از فقدان اطلاعات كافی ناشی میشود. مسلما، شما تمامی اطلاعاتی كه برای موفقیت صد در صد لازم است را ندارید. شما باید بر مبنای بهترین اطلاعاتی كه دارید، تصمیمگیری نمایید. در اكثر موارد این تصمیمگیری اشتباه خواهد بود، زیرا اغلب، اطلاعات كافی برای یك تصمیمگیری كاملا فاقد ریسك را در اختیار ندارید. اما به هر حال باید به تلاش خود ادامه دهید. ترس از ضرر، بسیاری از افراد را بهطور كامل از تصمیمگیری عاجز مینماید.